Merhaba,
Geçen hafta Substack’ten gönderdiğimiz ilk sayımızla açılma rekorumuzu kırdık. Bizimle birlikte olmaya devam ettiğiniz için teşekkürler.
Verdiğimiz davetiyelere de yoğun bir talep yaşandı. Bu hafta yine, Kundura Sinema’nın Bir Yaz Gecesi Festivali kapsamında gerçekleşecek Frank Bockius ile Sirk Filmleri etkinliğine dört adet çift kişilik davetiye veriyoruz. Hemen bu e-postaya “istiyorum” diye cevap atın. İlk yazanlar kazanır.
Davetiye kazanamasanız bile festivale katılmanızı, özellikle Bilinmeyen / The Unknown’u görmenizi şiddetle tavsiye ediyoruz. Tanju Baran’ın film hakkındaki enfes yazısı, bu haftaki bültenimizin incilerinden.
Ayrıca; 163. sayımız itibariyle yeni bir bölüme başlıyoruz: Ali Ulvi Uyanık'ın bizi kaybolmuş sinemalarda unutulmaya yüz tutmuş filmler arasında nostaljik bir gezintiye çıkardığı Geçmişte Ne İzledik?
Haftaya görüşmek dileğiyle.
Serkan Çellik
Beykoz Kundura
Yedincisi süren Bir Yaz Gecesi Festivali’nin sessiz film programında bu yıl, sinema tarihinin ilk döneminden sirk temalı klasikler bir arada sunuluyor. İzleyiciyi sirk dünyasının büyüleyici atmosferine ortak eden 100 yıllık filmler, usta müzisyenlerin canlı performansları eşliğinde restore kopyalarından gösterilecek.
Programın açılışını, Alman sessiz film virtüözü ve davul sanatçısı Frank Bockius yapacak. Sessiz filme müzik yapmanın incelikleri üzerine bir atölye de veren sanatçı, yarın gece izleyeceğimiz performansını Türkiye’den atölyeye katılan müzisyenlerle birlikte gerçekleştirecek.
Festivalde ayrıca; usta saksafoncu, şarkıcı, söz yazarı ve prodüktör Korhan Futacı, 1927 tarihli kült korku filmi Bilinmeyen / The Unknown’a müzikleriyle hayat verirken; müzikleri sınırları aşan elektro-akustik üçlüsü Islandman de slapstick komedinin yaratıcılarından Max Linder’ın meşhur filmi Sirkin Kralı / King of the Circus’a eşlik edecek.
Tüm detaylar ve biletler beykozkundura.com’da.
11 Ağustos: Frank Bockius ile Sirk Filmleri (1902-1924).
12 Ağustos: Korhan Futacı ile Bilinmeyen / The Unknown.
13 Ağustos: Islandman ve Okay Temiz ile Sirkin Kralı / King of the Circus.
Bilinmeyen / The Unknown
16 yaşında evden kaçarak vodvil tiyatrolarında, karnavallarda ve sirklerde akrobat, palyaço, sihirbaz yamağı, dansçı, şarkıcı olarak çalışan ve 29 yaşında yeni çağın eğlencesi sinemaya dümen kıran Tod Browning, erken dönem sinemanın evrimini ve beslendiği kaynakları anlamak için ideal bir figür. Slapstick komedi oyuncusu olarak kısa sürede onlarca filmde yer alan Browning, Griffith'in kanatları altında senaristliğe ve yönetmenliğe adım atarak, Amerika'nın Doğu Yakası'ndan en batıdaki Kaliforniya'ya, yeni kurulan Hollywood'a doğru yelken açtı. Sinema kariyerine daha baştan son verebilecek travmatik kazayı, sonu gelmeyen alkol sorunlarını, karnaval ve sirk kabuslarını yaratıcılığının yakıtına dönüştüren Browning, 1920'lerin ortalarından itibaren sinemanın aranılan yönetmenlerinden birine dönüştü. Priscilla Dean ve Lon Chaney gibi dönemin önemli oyuncularıyla üst üste çevirdiği filmlerle eleştirel ve ticari başarıya ulaşan, sesli ve sessiz dönemde başyapıtlara imza atan Browning’in sinemasını bugün bile ilginç kılan şey ise takıntılı olduğu temalar. Charles Albert olan ön adını Almancada ölüm anlamına gelen Tod ile değiştiren Browning, macabre’nin, sapkın cinsel arzuların, deforme olmuş bedenlerin, doğaüstü korkuların, vampirlerin ve katillerin ozanı olarak “sinemanın Edgar Allan Poe’su” sıfatına layık görüldü ve yeraltının karanlık dünyalarına merak duyan sinemacılar üzerinde derin izler bıraktı.
Browning’in magnum opus’u Freaks (1932) ve korku sinemasını sonsuza kadar değiştiren Dracula’dan (1931) sonra en dikkat çekici filmi olan Bilinmeyen / The Unknown (1927), yönetmenin sirk günlerine dayanan, sarsıcı bir aşk öyküsünü konu ediniyor. Lon Chaney’in hayat verdiği Kolsuz Alonzo’nun, sirkin tek kadını Nanon’a (Joan Crawford) karşı beslediği saplantılı aşkı anlatan ve Browning’ten beklenebilecek bütün tuhaflıkları içinde barındıran film, çok uzun yıllar boyunca kayıptı. 1968 yılında, Fransa Sinematek’inde içinde ne olduğu bilinmediği için “l’inconnu”, yani “bilinmeyen” olarak tasnif edilen makaraların arasında bulunan kopyası sayesinde yeniden gün yüzüne çıkan Bilinmeyen / The Unknown’u izlerken bazı replikleri anlamlandıramazsanız eğer, Beykoz’un ferah havasından ötürü içinizin geçtiğini düşünmeyin sakın çünkü filmin bir bölümü hâlâ bir sirk çadırında veyahut bir vampir mezarında bulunmayı bekliyor. (Tanju Baran)
TOD
Yayında: Jonathan Rhys Meyers’ın Türkiye’de ilk kez gösterilecek 2023 tarihli filmi Huzursuzluk / Disquiet’in IMDb puanı 3,8. Yine bu ay TOD’a gelen 2022 filmi Tehlikeli Oyun: Miras Cinayetleri / Dangerous Game: The Legacy Murders’ın puanıysa 4,4. Şöyle bir baktık da son 1,5 yılda 7 filmde oynamış ve puan ortalaması bu satırlar yazılırken 4,5’un altında kalmış. Kumar borcu ödemiyorsa, hemen menajerinin işine son vermeli.
Yayında: Ekranda misyonerlik yaparak bağış toplayan dünyaca ünlü Gemstone ailesinin içine girdiği kaosu anlatan kara komedi The Righteous Gemstones, üçüncü sezon bölümleriyle cuma günleri ekrana gelecek. Bu arada HBO, dizinin dördüncü sezonunu geçtiğimiz günlerde onayladı.
12 Ağustos: Aubrey Plaza’nın başrolde olduğu ödüllü gerilim Suçlu Emily / Emily the Criminal, borca batan ve bir kredi kartı dolandırıcılığına bulaşan genç kadının, kendisini Los Angeles'ın suç dünyasının ortasında bulmasını konu ediyor.
14 Ağustos: David Gordon Green imzalı üçlemenin son halkası olan Cadılar Bayramı Sona Eriyor / Halloween Ends, 11 filmlik serinin de finali olduğu iddiasında ama asla inanmıyoruz.
16 Ağustos: İlk sezonu 2020’de yayınlanan Devils’in yeni bölümleri nihayet geliyor.
Netflix
10 Ağustos: Bu yıl Oscar’a aday gösterilen All the Beauty and the Bloodshed belgeselinin de konusu olan Amerika’daki opioid krizini anlatan Painkiller, Sackler ailesini bir kez de mini dizi olarak cezalandırma çabasında.
10 Ağustos: Bu hafta Netflix’in yayınlayacağı gerçekten ilginç tek içerik, 2022 Taipei Altın At Film Festivali'nin kapanışını yapan Marry My Dead Body / Guan yu wo han gui bian cheng jia ren de na jian shi. Reenkarne olmadan önce bir polis memuruna evlenme teklif eden hayalet, erkek bedeninde dönüp, onunla birlikte bir cinayeti çözmeye çalışıyor. Yaşamla ölüm arasındakini sorgularken, cinsiyetler arası sınırı da aşan bir film olarak tasvir edilen yapım eğlenceli tonlarda.
11 Ağustos: Gal Gadot ve Jamie Dornan’ın rol aldığı ajan aksiyonu Heart of Stone, muhtemelen çok izlenecek ve yine kimseyi memnun edemeyecek bir Netflix harcaması.
16 Ağustos: Her iki tarafın ifadelerini ilk kez yan yana gösterdiğini iddia eden belgesel Johnny Depp-Amber Heard Davası / Depp V Heard, Hollywood'u sarsan duruşmaları ve internetteki yansımalarını mercek altına alıyor.
MUBI
Öneri programımız kapsamında bir arkadaşını bültenimize abone yapan herkese bir aylık MUBI üyeliği hediye ediyoruz. Bu bağlantıdan abone olduğuna emin olduktan sonra bizi bilgilendirmeniz yeterli.
10 Ağustos: Ağustos 1961'de mağara bilimciler, Avrupa'nın en derin mağarasını keşfettiler ve 700 metre derine ulaştılar. Komşu köyden hiç kimse bu çalışmaları fark etmedi, yaşlı bir çoban hariç. Michelangelo Frammartino’nun Il Buco’su, Venedik’te Özel Jüri Ödülü kazanmıştı.
11 Ağustos: Pablo Larraín’in Prenses Diana biyografisi Spencer, günün filmi.
12 Ağustos: Dokuz yaşındaki utangaç ve içine kapanık Kabak, annesinin ölümünün ardından bir polis tarafından yetimhaneye götürülür. Yıllardır çocuk hasreti çeken Komiser Raymond ile kurdukları bağ ve zamanla gelişen alternatif aile fikri Kabak’ın hayatını beklenmedik yönlere sürükler. Yetimhanede edindiği arkadaşlık duygusu, yaşadığı ilk aşk ve alkolik annesi dışındaki yetişkinlerle iletişime geçmeye başlamasıyla çocuğun kişiliği de şekillenmeye başlar. 2016 En İyi Animasyon Oscar ve Altın Küre adayı, Cannes’da yarışmış ve César kazanmış Kabakçığın Hayatı / Ma Vie De Courgette, gösterildiği yılın en kayda değer animasyon filmiydi. Gilles Paris’in Autobiographie d’une courgette adlı romanından uyarlanan 63 dakikalık yürek burkan öykünün, karşısına oturan her yaştan seyirciyi etkileme gücüne sahip olduğunu iddia edebiliriz.
13 Ağustos: Erol Taş ve Belgin Doruk’lu Metin Erksan filmi Suçlular Aramızda, bir konaktan çalınan kolyenin hikâyesi.
14 Ağustos: Mike Leigh filmi Sırlar ve Yalanlar / Secrets & Lies, beş dalda Oscar’a aday gösterilmiş bir aile draması.
15 Ağustos: Dört Oscar’lı Birdman veya (Cahilliğin Umulmayan Erdemi) / Birdman or (The Unexpected Virtue Of Ignorance), gözden düşmüş süper kahraman filmleri oyuncusu Riggan’ın kariyerini kurtarmak için giriştiği Broadway projesinde yaşananları anlatıyor.
16 Ağustos: Elektrikli Düşlerim / Tengo sueños eléctricos, bir baba-kız hikâyesi ama biraz da büyüklerin dünyasında kaybolan bir genç kızın yolunu bulma çabası. Kendine has bir iş.
BluTV
10 Ağustos: İsmini Magarsus Antik Kenti’nden alan yeni BluTV dizisi, despot bir narenciye tüccarıyla üç varisinin hikâyesini anlatıyor. Ercan Kesal, Berkay Ateş, Çağlar Ertuğrul, Merve Dizdar ve Menderes Samancılar’ın rol aldığı Magarsus’un ilk iki bölümü bugün yayınlanacak.
Yayında: 2019'da iklim değişikliğinin etkilerini azaltan teknolojileri ölçeklendirmek için Footprint Coalition’ı (Ayak İzi Koalisyonu) kuran Robert Downey Jr., bir yandan da klasik araba merakı nedeniyle bolca benzin harcamasını kendi deyimiyle “iki yüzlü” bulup, koleksiyonundaki otomobilleri nasıl daha çevre dostu hale getirebileceğini düşünmeye başlamış. Bu uğurda, bugün bu sektörde çalışan en parlak beyinlerden bazılarından rehberlik istemiş ve garajındaki altı klasik aracı daha çevre dostu hale getirmek için restore etmeye başlamış. İşte BluTV üzerinden izlenebilen discovery+ belgeseli Downey's Dream Cars, bu süreci anlatıyor.
Prime Video
11 Ağustos: Antoloji dizisi Cruel Summer, ikinci sezonunda yeni bir kadro ve gizemli bir hikâyeyle dönüyor. ABD ve Kanada dışındaki uluslararası pazarlarda yayına girecek yeni bölümler, ABD’nin kuzeydoğusunda, Pasifik kıyısındaki huzurlu bir kasabada geçiyor ve genç bir arkadaş grubu arasındaki iniş çıkışları anlatıyor.
Ve Şimdi Haberler!
Hayao Miyazaki'nin son filmi The Boy and the Heron, 7 Eylül'de 48. Toronto Film Festivali'nin açılışını yapacak.
Variety, Hayao Miyazaki’nin tüm filmlerini listeledi.
Dördüncü Bad Boys filmi 14 Haziran 2024’e, üçüncü Venom filmi 12 Temmuz 2024’e programlandı.
Apple TV+, Suspicion ve City on Fire dizilerini ilk sezonun ardından iptal etti.
Disenchantment, 1 Eylül’de yayınlanacak 5. sezonuyla sona eriyor.
Hulu dizisi Up Here, bir sezonun ardından iptal edildi.
Loki’nin 2. sezon fragmanı, 80 milyon görüntülenmeyle Disney+izleyici rekorunu kırdı. 1. sezon, Marvel Studios'un platformdaki en çok izlenen dizisi olmaya devam ediyor.
Scream serisi yola yeni bir yönetmenle devam ediyor: Ölüm Günün Kutlu Olsun / Happy Death Day’den tanıdığımız Christopher Landon, yedinci filme geliştirme aşamasında dâhil oldu.
Geçmişte Ne İzledik? -1-
Kuşkusuz her sinema tutkununun çocukluk-ergenlik yıllarının anıları emsalsizdir. Benim için değerli olan, çoğunluğu dev gibi Beyoğlu-Şişli sinemalarının özel isimlerinin ve kokularının olmasıydı. Tam da bu nedenle belki, iki binli yıllara dek, hangi filmi hangi sinemada seyrettiğimi net biçimde hatırlıyorum. Her biri ayrı karaktere sahip sinemalardan günümüze bütünüyle kalan yok. Sadece Atlas, o dönemde balkon ve ikinci balkon olan kısımlarıyla hizmet veriyor. Ses Sineması uzunca süredir tiyatro; Alkazar ise özel etkinlikler için açık. Bugün artık kompleks yapılarda salonları numaralarıyla konuşuyoruz.
Geçmiş sinema serüvenlerim capcanlıyken günümüzde pek de kimsenin anmadığı bazı filmleri anımsatmak isterim. Örneğin Şişli Kent Sineması’nda 1977 Mart’ında ürpererek seyrettiğim korku filmi Bir Gece Vakti / Night Watch (1973). Efsanevi yıldız Elizabeth Taylor’ın karşıma çıkmasına oldukça şaşırmıştım. Bu türle arası olmayan Taylor, oyun uyarlaması filmde, sık sık, karşıdaki büyük metruk evde cesetler gördüğünü iddia ederek polisleri çağırtan zengin dul Ellen Wheeler’ı canlandırıyordu… BUtterfield 8 (1960) ve Who’s Afraid of Virginia Woolf? (1966) ile En İyi Kadın Oyuncu dalında iki Oscar kazanan ve tarihin en pahalı filmlerinden Cleopatra (1963) ile belleklere kazınan Taylor’ın çalıştığı iddiasız filmlerden biriydi. Fakat ABD’li yönetmen Brian G. Hutton, bu İngiliz korku hikâyesinde Taylor’dan katıksız bir cani yaratmayı başarmıştı. (Ali Ulvi Uyanık)
Vizyonda Ne İzlesem?
👻 Perili Köşk / Haunted Mansion: Jamie Lee Curtis, Owen Wilson, Rosario Dawson, Jared Leto, Winona Ryder ve Danny DeVito’lu kadrosuyla ilgi çekmeye çalışan Disney yapımı, şirketin Paris’teki tema parkından ilhamla yaratılan Eddie Murphy’li 2003 filminin yeniden çevrimi.
😈 Ehl-i Cin: İntikam: Haftanın yerli cin filmi.
😱 Oda: Düşük bütçeli bir yerli korku filmi daha.
🥚 Yumurtalar Firarda: Afrika Macerası / Un rescate de huevitos: Meksika yapımı, 2005 tarihli Una película de huevos adlı animasyonun devamı.
👶🏻 Bıcırıklar: Yeni Yuvamız / Die Mucklas... und wie sie zu Pettersson und Findus kamen: Kötü eleştiriler almış ucuz bir animasyon.
🇮🇹 Sessiz Kâbus / Sound of Silence: Kötü yerli korkular yetmediyse, bir tane de İtalya’dan getirelim demişler.
🇷🇺 Gölge Ajan: İstanbul'da Ölümcül Hesaplaşma / Ten: Vzyat Gordeya: Migros’un “Slav Coğrafyası Ürünleri” başlığı altında “Tuzlu Rus Krakeri” satması gibi, Rus filmleri de savaştan kaçanların bilet alması hayaliyle perdeye yansıtılmayı sürdürüyor.
Ayrıca…
Lilly Wachowski, The Matrix'in neden bir trans anlatısı olduğunu açıklıyor.
Katkılarından dolayı Ali Ulvi Uyanık, Ozancan Demirışık, Tanju Baran, Zeynep Şima, Beykoz Kundura ve MUBI Türkiye’ye teşekkür ederiz.
Bağımsız yayıncılığa destek olmak isterseniz 10 TL, 25 TL, 50 TL, 75 TL ya da 100 TL karşılığında Dijital Teşekkür Kartları alabilir ve dilerseniz sevdiklerinize hediye olarak gönderebilirsiniz.